Crom - Cr
Ứng dụng
Crom có nhiều ứng dụng thiết thực trong công nghiệp và trong đời sống.
Trong công nghiệp, crom được dùng để sản xuất thép:
- Thép chứa từ 2,8% - 3,8% crom có độ cứng cao, bền, có khả năng chống gỉ.
- Thép chứa 18% crom là thép không gỉ (thép inox).
- Thép chứa từ 25% - 30% crom có tính siêu cứng, dù ở nhiệt độ cao.
Trong đời sống, nhiều đồ vật bằng thép được mạ crom. Lớp mạ crom vừa có tác dụng bảo vệ kim loại khỏi bị ăn mòn, vừa tạo vẻ đẹp cho đồ vật. Thí dụ, bộ đồ ăn, dụng cụ nhà bếp và những đồ vật khác được mạ crom.
Trong ngành luyện kim, để tăng cường khả năng chống ăn mòn và đánh bóng bề mặt: chẳng hạn trong thép không gỉ để làm dao, kéo, trong mạ crom
- Oxit crom (III) (Cr2O3) là chất đánh bóng kim loại với tên gọi phấn lục.
- Các muối crom nhuộm màu cho thủy tinh thành màu xanh lục của ngọc lục bảo.
- Crom là thành phần tạo ra màu đỏ của hồng ngọc, vì thế nó được sử dụng trong sản xuất hồng ngọc tổng hợp.
- Tạo ra màu vàng rực rỡ của thuốc nhuộm và sơn
- Là một chất xúc tác.
- Cromit được sử dụng làm khuôn để nung gạch, ngói.
- Các muối crom được sử dụng trong quá trình thuộc da.
- Đicrom kali (K2Cr2O7)là một thuốc thử hóa học, được sử dụng trong quá trình làm vệ sinh các thiết bị bằng thủy tinh trong phòng thí nghiệm cũng như trong vai trò của một tác nhân chuẩn độ. Nó cũng được sử dụng làm thuốc ổn định màu cho các thuốc nhuộm vải.
- Oxit crom (CrO2) được sử dụng trong sản xuất băng từ, trong đó độ kháng cao từ cao hơn so với các băng bằng ôxít sắt tạo ra hiệu suất tốt hơn.
- Trong thiết bị khoan giếng như là chất chống ăn mòn.
- Trong y học, như là chất phụ trợ ăn kiêng để giảm cân, thông thường dưới dạng clorua crom (III) hay (CrCl3).
- Hexacacbonyl crom (Cr(CO)6) được sử dụng làm phụ gia cho xăng.
- Borua crom (CrB) được sử dụng làm dây dẫn điện chịu nhiệt độ cao.
- Sulfat crom (III) (Cr2(SO4)3) được sử dụng như là chất nhuộm màu xanh lục trong các loại sơn, đồ gốm sứ, vecsni, mực,... cũng như trong quy trình mạ crom.
Cảnh báo
Crom kim loại và các hợp chất crom (IImay I) thông thường không được coi là nguy hiểm cho sức khỏe, nhưng các hợp chất (crom VI) lại là độc hại nếu nuốt/hít phải. Liều tử vong của các hợp chất crom (VI) độc hại là khoảng nửa thìa trà vật liệu đó. Phần lớn các hợp chất crom (VI) gây kích thích mắt, da và màng nhầy. Phơi nhiễm kinh niên trước các hợp chất crom (VI) có thể gây ra tổn thương mắt vĩnh viễn, nếu không được xử lý đúng cách. Crom (VI) được công nhận là tác nhân gây ung thư ở người. Tổ chức y tế thế giới (WHO) khuyến cáo hàm lượng cho phép tối đa của crom (VI) trong nước uống là 0,05 miligam trên một lít.
Do các hợp chất của crom đã từng được sử dụng trong thuốc nhuộm và sơn cũng như trong thuộc da, nên các hợp chất này thông thường hay được tìm thấy trong đất và nước ngầm tại các khu vực công nghiệp đã bị bỏ hoang. Các loại sơn lót chứa crom hóa trị 6 vẫn còn được sử dụng rộng rãi trong các ứng dụng sửa chữa lại tàu vũ trụ và ô tô.
Tổng hợp từ nhiều nguồn (Tài liệu được thẩm định)