Phân đạm

    Phân đạm cung cấp nitơ hoá hợp cho cây dưới dạng ion nitrat  và ion amoni . Phân đạm có tác dụng kích thích quá trình sinh trưởng của cây, làm tăng tỉ lệ của protein thực vật. Có phân đạm, cây trồng sẽ phát triển nhanh, cho nhiều hạt, củ hoặc quả. Các loại phân đạm chính là phân đạm amoni, phân đạm nitrat, phân đạm urê.

    Độ dinh dưỡng của phân đạm được đánh giá bằng hàm lượng % N trong phân.

1. Phân đạm amoni

    Đó là các muối amoni NH₄Cl, (NH₄)₂SO₄, NH₄NO₃,... Các muối này được điều chế khi cho amoniac tác dụng với axit tương ứng. Thí dụ :

                                                                   2NH₃ + H₂SO₄ đ (NH₄)₂SO₄.

    Khi tan trong nước, muối amoni bị thuỷ phân tạo ra môi trường axit, nên chỉ thích hợp khi bón phân này cho các loại đất ít chua, hoặc đất đã được khử chua trước bằng vôi (CaO).

2. Phân đạm nitrat

    Đó là các muối nitrat NaNO₃, Ca(NO₃)₂,... Các muối này được điều chế khi cho axit nitric tác dụng với muối cacbonat của các kim loại tương ứng.

Thí dụ :                                          CaCO₃ + 2HNO₃ đ Ca(NO₃)₂ + CO₂ + H₂O

    Phân đạm amoni và phõn đạm nitrat khi bảo quản thường dễ hỳt nước trong khụng khớ và chảy rữa. Chúng tan nhiều trong nước, nên có tác dụng nhanh đối với cây trồng, nhưng cũng dễ bị nước mưa rửa trụi.

3. Urê

    Urê [(NH₂)₂CO] là chất rắn màu trắng (hình 2.15), tan tốt trong nước, chứa khoảng 46% N, được điều chế bằng cách cho amoniac tác dụng với CO₂ ở nhiệt độ 180 - 200^oC, dưới áp suất ~ 200 atm :

                   CO₂ + 2NH₃ đ (NH₂)₂CO + H₂O.

    Trong đất, dưới tác dụng của các vi sinh vật urê bị phân huỷ cho thoát ra amoniac, hoặc chuyển dần thành muối amoni cacbonat khi tác dụng với nước :

                   (NH₂)₂CO + 2H₂O đ (NH₄)₂CO₃

ở nước ta có nhà máy phân đạm Bắc Giang sản xuất urê dạng hạt, nhà máy phân đạm Phú Mỹ sản xuất urê từ khí mỏ dầu.